گـردشـگـری دزفـول چـشـم بـه راه تـوسعـه +عکس

« بیست و هفتم سپتامبر ( پنجم مهر ماه ) روز جهانی گردشگری را گرامی می داریم »

 صنعت گردشگری یکی از شاخصه های توسعه پایدار است . از آن جایی که رشد گردشگری می تواند به رشد اقتصادی و اشتغال زایی کمک کند در بسیاری از کشورها ، توجه به این صنعت و حمایت از سیاست های جذب گردشگر یکی از اهداف مهم نهادهای دولتی و بخش خصوصی است .

امروزه مراکز گردشگری در حوزه های متنوعی چون گردشگری الکترونیکی ، طبیعی ، ورزشی ، تاریخی و فرهنگی فعالیت دارند . نهادها و سازمان های متعددی چون میراث فرهنگی و گردشگری ، شهرداری ها ، هلال احمر ، آموزش و پرورش ، خدمات شهری ( هتل ، رستوران ، مراکز خرید و…) با مسائل گردشگری در ارتباط هستند .

از این رو گردشگری فرصتی برای ایجاد اشتغال و محرکی برای سرمایه گذاری به شمار می آید . کشور ما با داشتن تنوع آب و هوایی ، طبیعت زیبا و جاذبه های تاریخی و گردشگری ، ظرفیت های بالایی برای جذب گردشگر دارد اما واقعیت این است که تا رسیدن به جایگاهی قابل قبول در گردشگری ، فاصله زیادی داریم . هنوز نتوانسته ایم از این راه ، به رونق اقتصادی و اشتغال زایی دست یابیم . عدم برنامه ریزی صحیح و نداشتن استاندارد های جهانی گردشگری ، نه تنها راه را بر گردشگران می بندد ، بلکه زمینه انزوای فرهنگی یک کشور را فراهم می کند .

آمیخته کردن اهداف تفریحی ، ورزشی ، فرهنگی و زیست محیطی با سیاست و تعیین خطوط قرمز متعدد ، راه را بر توسعه فرهنگی و گردشگری می بندد . رفتارهای سخت گیرانه و افراطی ، عدم امنیت و نابه سامانی در ارائه خدمات شهری ، گردشگران را از سفر به آن سرزمین گریزان می کند برعکس سیاست های تشویقی و اعطای تسهیلات ، تعامل بر مبنای احترام متقابل با کشورهای دیگر ، شرایط مطلوبی را برای جذب گردشگر فراهم می کند .

توسعه گردشگری با توسعه شهری و درآمد شهرداری ها ، ارتباط مستقیم دارد . بخش خصوصی نیز با سرمایه گذاری در این حوزه می تواند به رونق اقتصادی کمک کند . یکی از وظایف نهادهای مرتبط در حوزه گردشگری ، دانش افزایی در زمینه جذب گردشگر است . برای این کار ، استفاده از تجارب کشورهای موفق در این زمینه ، می تواند مفید باشد .

در دولت یازدهم برای تعامل با کشورهای دیگر و ورود گردشگر ، اقداماتی صورت گرفته است که اگر این سیاست ها ، تداوم داشته باشد ، چشم انداز روشنی برای رونق گردشگری می توان پیش بینی کرد .

حوزه گردشگری به مدیریتی کارآمد و خلاق نیاز دارد که با برنامه ریزی صحیح ، اختصاص بودجه های عمرانی و حمایت از سرمایه گذاری بخش خصوصی ، شرایط را برای جذب گردشگر فراهم کند . در این زمینه نیز به فرهنگ سازی نیاز داریم . آموزش های لازم به مدیران آژانس های گردشگری و نهادهایی که با گردشگری در ارتباط هستند ، بهره گیری از تجارب مناطق موفق در جذب گردشگر و برنامه ریزی های دقیق برای فصول مختلف سال ، راه کارهایی جهت فرهنگ سازی در گردشگری و ارتقای دانش عمومی شهروندان است .

استان خوزستان با ظرفیّت های متنوّع گردشگری هر ساله میزبان گردشگران زبادی از نقاط مختلف ایران است . شهرستان دزفول در شمال خوزستان با جاذبه های طبیعی و تاریخی سهم بزرگی از گردشگری استان را به خود اختصاص داده است . دزفول از اواخر پاییز تا اواسط بهار با طبیعتی سرسبز و دمایی معتدل ، جایگاه تفریحی مطلوبی برای گردشگران می باشد هر چند در تابستان نیز رودخانه دز و ورزش های آبی ، گردشگران زیادی را به این شهر می کشاند . گستره سبز دشت ها با گلهای بابونه ، سایه ی مطبوع درختان کنار و اوکالیپتوس ، رود خروشان دز ، دریاچه ی شهیون و باغ های مرکبات پیرامون شهر ، بخشی از جاذبه های طبیعی دزفول هستند . علاوه بر طبیعت زیبا ، آثار تاریخی چون مسجد جامع ، پل باستانی ( مربوط به دوره ساسانیان ) ، آسیاب های تاریخی ، آرامگاه یعقوب لیث و بافت آجری ، آمیزه ای از تاریخ و هنر را به نمایش گذاشته اند . رودخانه دز به عنوان نماد دزفول و پارک های ساحلی مجاور آن پر بازدیدترین تفرجگاه های بهار و تابستان در دزفول هستند . در سال های اخیر ، استقبال مسافران نوروزی از دزفول نسبت به سال های قبل بیشتر شده است . بر اساس آمار ستادهای اسکان فرهنگیان ، تعداد مهمانان نوروزی سال ۹۴ نسبت به سالهای گذشته افزایش قابل توجهی داشته است . به طوری که تنها تا پایان هفته اوّل تعطیلات نوروز تعداد ( ۶۷۰۱ ) خانوار با جمعیتی بالای ۴۵ هزار نفر در مدارس و مراکز رفاهی دزفول مستقر شده اند . ( جرجانی – معاون توسعه مدیریت و پشتیبانی شهرستان دزفول )

صرف نظر از مسافران فرهنگی ، امسال تعداد کل مسافران به شهرستان دزفول و بازدید از مراکز گردشگری نسبت به سال گذشته افزایش یافته است . این آمار اگر چه امیدوار کننده است اما مسئولیّت متولّیان گردشگری را سنگین تر می کند . بدیهی است که طبیعت زیبا و اماکن تاریخی ، از عوامل جذب گردشگر هستند اما اینها به تنهایی کافی نیست . تأمین امکانات مورد نیاز ، راهنمای گردشگر ، ارائه خدمات شهری و احساس امنیت اجتماعی ، از نیازهای اساسی برای توسعه ی گردشگری است . بخش عمده ای از مدیریت شهری ، بر عهده شهرداری هاست . انتظار می رود شهرداری دزفول نیز به عنوان یکی از نهادهای نظارتی در شهر نقش مؤثری در سامان دهی وضعیت ترافیکی و نظارت بر کار دست فروشان ایفا کند . علاوه بر این ها شهرداری می تواند با کمک سازمان های مردم نهاد در آموزش های شهر وندی نیز نقش مهمی داشته باشد . بدیهی است آراستگی ، نظم و پاکیزگی ، بخشی از لذت بصری را برای شهروندان و گردشگران مهیا می کند . در بعضی از شهرها ، برای جلوگیری از آشفتگی در خیابان های اصلی ، شهرداری برای دست فروشان محدودیت های زمانی تعیین می کند . بدین ترتیب آنها فقط ساعاتی از شب و ظهر می توانند در خیابان های مشخصی ، کالای خود را عرضه کنند . همچنین شهرداری ها با محدودیت برای پارک خودرو در خیابان های اصلی ، یک طرفه کردن بعضی از خیابان ها ، جلوگیری از عبور و مرور موتورسوارها در بعضی از خیابان های اصلی ، به سامان دهی وضعیت عبور و مرور در آن شهر کمک کنند . اقداماتی از این قبیل تاحدودی به برقراری نظم در شهر کمک می کند . در دزفول ، وضعیت ترافیک ، پارک اتومیبل ها در دو طرف خیابانهای اصلی و حضور دستفروشان در مراکز خرید ، چهره ی شهر را مخدوش کرده است . با احداث زیر گذرها به تنهایی نمی توان چهره شهر را آراسته کرد ، قبل از آن باید معابر عمومی از نابه سامانی خالی شود . تا آشفتگی ها را از چهره ی شهر پاک نکنیم ، زیبایی ها دیده نخواهد شد .

با اجرای برنامه هایی پیشنهادی زیر می توان زمینه توسعه گردشگری را در شهرستان دزفول فراهم کرد .

۱-بازسازی بافت های فرسوده و استفاده کاربری از آنها ( مثلا به عنوان هتل یا استراحتگاه های موقتی برای گردشگران )

۲-تعامل شهرداری و میراث فرهنگی با آژانس های گردشگری برای برگزاری تورهای یک روزه طبیعت گردی دزفول ( در فصل زمستان و تعطیلات نوروز )

۳-آموزش در زمینه راهنمای موزه یا اماکن تاریخی به افراد علاقه مند به حوزه گردشگری .

۴-احداث پارکینگ در نقاط مختلف شهر (برای گردشگرانی که با اتومبیل شخصی سفر می کنند ، پارکینگ ضروری است )

۵-امکانات ویژه برای تردد گردشگران به نقاط دیدنی در تعطیلات نوروزی ( اتوبوس های گردشگری رایگان در نقاط تعیین شده که حرکت آنها زمان خاصی در طول روز انجام می گیرد در تبریز و اردبیل این کار مورد استقبال گردشگران واقع شده است . ) و ( تاکسی های گردشگری برای گردشگرانی که تمایل دارند با اتومبیل به طور دربست از مکان های تفریحی دیدن کنند )

۶-ایجاد پایانه های مسافربری مدرن در شهر و تبلیغات در جهت معرفی آنها

۷-آموزش نیروهای داوطلب برای راهنمای گردشگری در مناطق پر بازدید .

۸-ایجاد استراحت گاه موقت در جاده های پیرامون شهر برای گردشگران ( با استقرار چند تخت یا میز و صندلی در مجاورت باغ های سرسبز همراه چایخانه سنتی و….، ( بخش خصوصی در این زمینه می تواند وارد عمل شود )

۹-آماده سازی خانه باغ در مسیر جاده های سرسبز پیرامون شهر ، جهت سکونت موقت گردشگران . این کار منبع درآمد خوبی برای بخش خصوصی خواهد بود . ( همان چیزی که در شمال کشور می بینیم )

۱۰-ایجاد بانک اطلاعات ظرفیت های گردشگری با تبلیغات برای معرفی آنها

۱۱-توزیع بروشورهای نقشه گردشگری و معرفی آثار تاریخی و مکان های تفریحی دزفول ( در بین گردشگران )

۱۲-ارتقای خدمات هتل داری و مراکز اسکان با نظارت مسئولین

۱۳-توسعه فرهنگی شهر با برنامه های متنوع از قیبل :

الف- ایجاد قفسه های کتاب در ایستگاه های اتوبوس ، درمانگاه ها ، بیمارستان ها ، بانک ها و….

ب-نصب تابلوهایی با پیام های فرهنگی ، ادبی ، اخلاقی و اجتماعی در سطح شهر

پ- افزایش تعداد روزنامه فروشی ها در سطح شهر و معرفی کتابخانه های عمومی شهر از طریق بروشورهای تبلیغاتی

ت-برپایی نمایشگاه های هنری و صنایع دستی ، برگزاری موسیقی اقوام ، جشنواره غذا و….

۱۴-اجرای مسابقه های عکاسی ، خاطره نویسی و سفرنامه نویسی برای گردشگرانی که از دزفول دیدن کرده اند .

از طرف شهرداری ، میراث فرهنگی و… ( در سایت های گردشگری از این نمونه ها فراوان می بینیم .)

۱۵-توجه به آراستگی شهر ( عبور و مرور – یک دست سازی پیاده روها – گل کاری در سطح شهر – جمع آوری زباله ها – جمع آوری متکدیان – محدودیت برای موتورسواران در بعضی از مسیرها – محدودیت زمانی برای دستفروشان

۱۶– حمایت بخش دولتی از سرمایه گذاران بخش خصوصی با ایجاد تسهیلات مانند پرداخت وام های مورد نیاز ، مجوزهای لازم برای تاسیس خانه باغ در مجاورت جاده شمس آباد ، سردشت و….، حمایت از کاربری گردشگری خانه های سنتی و….

۱۷– مجهز کردن مکان های تفریحی با امکانات مناسب مانند : غرفه های عرضه کتاب ، روزنامه ، نقشه های گردشگری ، بروشورها و نرم افزارهای مربوط به معرفی جاذبه های گردشگری ، صنایع دستی و موسیقی دزفول

۱۸– استقرار تیم فوریت های پزشکی و آتش نشانی در محل های پر تردد گردشگری

۱۹- برگزاری جشنواره اقوام در فصل زمستان و تعطیلات نوروز ( در این جشنواره ها علاوه بر اینکه هنرمندان هر شهر صنایع دستی خود را به نمایش می گذارند ، به نوبت هر شب ، هنرمندان یک شهر موسیقی بومی خود را اجرا می کنند . ( مرداد ۹۴ جشنواره اقوام ایرانی با اجرای موسیقی اقوام در ملایر ، با استقبال فراوان روبرو گردید )

۲۰ – تبادل اطلاعات با آژانس های مسافرتی شهرهای مختلف و دعوت به همکاری آنها برای برگزاری سفرهای گردشگری به دزفول .

موارد فوق ، پیشنهادهایی است که با اجرای آنها می توان زمینه جذب گردشگر را فراهم کرد . هر چند که عملی شدن بسیاری از این پیشنهادها در پیچ و خم های اداری و کمبود بودجه و تاخیرها ، ناکام می ماند .

نتایجی که از توسعه گردشگری حاصل می شود فراوانند : رونق اقتصادی ، ایجاد فرصت های شغلی ، تعامل فرهنگی ، ارتقای دانش افراد در حوزه تاریخی و اجتماعی ، سامان دهی مراکز فرهنگی و گردشگاه ها .

یک شهر آباد و توسعه یافته ، علاوه بر اینکه محیط مطلوبی برای شهروندان فراهم می کند ، برای گردشگران نیز جاذبه های فراوانی ایجاد خواهد کرد . شهرستان دزفول ظرفیت های قابل توجهی از نظر تاریخی ، فرهنگی و گردشگری دارد ، معرفی این ظرفیت ها بر عهده ما نیز هست . برای آبادانی یک سرزمین ، نمی توان فقط به اقدامات دولت بسنده کرد . تلاش و همدلی یک ملت برای رسیدن به موفقیت ، نقشی اثرگذارتر از دولت ها دارد . شهری که نیاکان مان به ما سپرده اند ، «جندی شاپوری » در خود دارد که روزگاری چراغ علم و معرفت در آنجا برافروخته شد و پُلی دارد که تاریخ را روایت می کند . دزفول ، شهر آجرکاری های هنرمندانه ، شهر نارنج و ترنج ، کُنار و بابونه ، شهر ارده و کنجد ، شهر خراطی های چشم نواز ، سجاده ها و کپوهای رنگارنگ است . در این شهر هنوز هم ، اشعار ناهیدی ، در محفل های ادبی ، خنده بر لب می نشاند ، هنوز هم لالایی های دل انگیز مادران در گوشمان طنین اندازست و هنوز نغمه ی دل انگیز « سرِ پُل دزفیل » را در جشن ها زمزمه می کنیم . شهرمان ، سرزمین مهرورزی و ایثار است سرزمین هشت سال دفاع شرافتمندانه در برابر تجاوز بیگانه است . آبادانی و توسعه این شهر با تلاش و همت جمعی میسر می شود . این کار بیش از هر چیز عشق می خواهد . باران عشق ، کویر خشک و بی حاصل را هم سرسبز می کند .

شـود آسـان زِ عـشق کـاری چـند

کـه بُـوَد نـزدِ عـقـل بـس دشـوار